Het is de laatste maanden volop in het nieuws; het elektriciteitsnet in Nederland raakt overbelast en regelmatig is er een heuse netcongestie oftewel een file met betrekking tot de afname van stroom. TenneT, de netbeheerder van Nederland, verwacht op dit moment zelfs dat we in 2030 een daadwerkelijk tekort aan stroom zullen hebben op de piekmomenten van de dag; aan het begin van de ochtend en aan eind van de middag en dan met name in de winter.
Is het, met deze onzekerheden in het achterhoofd, wel verstandig om voor de toekomst te kiezen voor elektrisch rijden, als er misschien niet altijd meer laadpunten beschikbaar zijn op het moment dat je je elektrisch voertuig (EV) wilt laden? Dit omdat deze punten als eventuele oplossing tijdelijk worden afgesloten om piekbelasting te verminderen?
Feit is dat er vanaf 2030 geen nieuwe voertuigen meer verkocht mogen worden die op fossiele brandstof rijden. Dit is al in 2016 afgesproken in het Klimaatakkoord. Er zullen dus oplossingen bedacht moeten worden die een netcongestie verminderen of zelfs oplossen en dat kan volgens Auke Hoekstra, onderzoeker elektrische mobiliteit aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Om te begrijpen waarom er anno nu (2024) sprake is van netcongestie, geven we hier eerst een korte uitleg over wat het elektriciteitsnet eigenlijk is en hoe het werkt.
Van A naar B
Simpel gezegd transporteert het elektriciteitsnetwerk elektriciteit van de plaats waar het wordt opgewekt naar het punt waar het wordt afgenomen (van A naar B). De elektriciteit wordt opgewekt door energiecentrales, door windmolens en door zonnepanelen. De meeste energie wordt vervolgens via een landelijk netwerk van hoogspanningskabels van 380 en 220 kilovolt door het hele land getransporteerd (één kilovolt is 1000 volt – 103 V). Dit gebeurt via zichtbare kabels boven de grond.
Hoogspanningsstations zetten de stroom vervolgens om in een wat lagere hoogspanning, waarna de verdeling verder gaat richting steden en dorpen. Hier wordt de stroom verder omgezet naar middenspanning (tussen 3 en 25 kilovolt).Inmiddels lopen de kabels ondergronds en gaan ze naar transformatiehuisjes in bijvoorbeeld woonwijken. Hier wordt de middenspanning verlaagd naar laagspanning van 230 volt, zodat de stroom ook daadwerkelijk kan worden afgenomen. Publieke laadpalen worden op deze manier voorzien van stroom.
De vraag naar elektriciteit is tegenwoordig op bepaalde momenten groter dan de hoeveelheid elektriciteit die van A naar B vervoerd wordt. Dit komt deels door de enorme toename aan warmtepompen en door de aanschaf van steeds meer elektrische voertuigen. Dit betekent concreet dat we steeds meer elektriciteit nodig zullen hebben om milieuvriendelijker te leven. Toch is het volgens Auke Hoekstra juist de elektrische auto die de sleutel tot de oplossing van de netcongestie kan bieden.
Vehicle-to-Grid
Hij stelt, na onderzoek via zijn onderzoeksbureau ZenMo, dat Vehicle-to-Grid (V2G) ook bidirectioneel laden perspectief biedt voor de nabije toekomst. Netbeheerders zouden op piekmomenten gebruik kunnen maken van de accu’s van EV’s. Maar en dat ziet Hoekstra wel als een voorwaarde, hier moet wel iets tegenover staan. Want, als een batterij stroom teruglevert aan het net waarvoor de eigenaar van de EV bij het laden al betaald heeft, dan wil deze voor deze stroom natuurlijk wel gecompenseerd worden. Hiervoor zal dan ook een goede salderingsregeling in het leven geroepen moeten worden. Daarnaast zal ook nagedacht moeten worden over een juiste compensatie voor leaseauto’s. Je wilt als baas natuurlijk niet betalen voor stroom waar je eigen bedrijf geen baat bij heeft.
Ook zijn er op dit moment nog maar weinig auto’s op de markt met een V2G mogelijkheid. Autofabrikanten staan nog niet echt te popelen om deze techniek op grote schaal toe te passen. Dit komt met name omdat gevreesd wordt dat de accu sneller slijt door de toename van laadcycli. Dit zou bijvoorbeeld ten koste kunnen gaan van de actieradius en dus ook de restwaarde van de auto kunnen beïnvloeden, waardoor consumenten een dergelijke EV niet willen kopen. Maar Hoekstra denkt dat dit door de zich snel ontwikkelende technologie wel mee zal vallen. Accu’s gaan nu al veel langer mee dan gedacht.
Tot slot
We zullen je in de komende tijd op de hoogte houden van de ontwikkelingen op het gebied van V2G en netcongestie. Wil je nu al meer informatie over laadpalen of over bijvoorbeeld laadkabels die bij jouw situatie passen, neem dan contact op met onze laadexperts. We helpen je graag!
(Afbeelding: OpenAI)